12/11/2014 MB rode lijsten soortenbeheer

(BS 7 januari 2015 (ed. 3))

Gelet op het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu, artikel 51, § 1, eerste lid, vervangen bij het decreet van 19 juli 2002 en gewijzigd bij het decreet van 30 april 2004;

Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 15 mei 2009 met betrekking tot soortenbescherming en soortenbeheer, of het soortenbesluit, artikel 5, tweede lid;

Gelet op het advies van de Inspectie van Financiën, gegeven op 5 juni 2014;

Gelet op het advies van de Mina-raad, gegeven op 11 september 2014;

Gelet op advies 56.671/1 van de Raad van State, gegeven op 14 oktober 2014 met toepassing van artikel 84, § 1, eerste lid, 2°, van de wetten op de Raad van State, gecoördineerd op 12 januari 1973;

Overwegende dat het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek een rapport heeft uitgebracht met kenmerk INBO.R.2014.1828211, getiteld “De IUCN Rode Lijst van de zoogdieren in Vlaanderen”, waarin op een grondig onderbouwde wijze een Rode Lijst voor zoogdieren wordt opgemaakt;

Overwegende dat het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek een publicatie heeft uitgebracht in Insect Conservation and Diversity getiteld “Testing the applicability of regional IUCN Red List criteria to ladybirds (Coleoptera, Coccinellidae) in Flanders (north Belgium): opportunities for conservation”, waarin op een grondig onderbouwde wijze een Rode Lijst voor lieveheersbeestjes wordt opgemaakt;

Overwegende dat het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek een publicatie heeft uitgebracht in Bulletin de la Société royale belge d'Entomologie / Bulletin van de Koninklijke Belgische Vereniging voor Entomologie, 149 (2013): 57-63, getiteld “Updated Red List of the water bugs of Flanders (Belgium) (Hemiptera: Gerromorpha & Nepomorpha)”, waarin op een grondig onderbouwde wijze een Rode Lijst voor waterwantsen wordt opgemaakt;

Overwegende dat de rode lijsten in kwestie tot stand gekomen zijn conform de criteria die daarvoor zijn opgesteld door de IUCN, de “International Union for Conservation of Nature”, de wereldautoriteit die zowel de criteria voor het opstellen van rode lijsten als voor het opstellen van lijsten van verschillende taxonomische groepen bepaalt, zowel op wereld- als op regionale schaal;

Overwegende dat de terminologie van de klassen van rode lijsten, vermeld in artikel 5, eerste lid, 2°, van het Soortenbesluit van 15 mei 2009, niet volledig overeenstemt met de meest recente terminologie van de klassen zoals die wordt voorgestaan door de hierboven vermelde IUCN. Om dubbelzinnigheid te vermijden is het raadzaam om voor elke soort de classificatie volgens elk van beide terminologieën te vermelden,

(...)

Artikel 1

Artikel 2

Bijlage 1 De Rode Lijst voor de inheemse zoogdieren in Vlaanderen, vermeld in artikel 1, eerste lid, 1°

In de onderstaande lijst worden voor bepaalde soorten twee statussen opgegeven, namelijk een zomerstatus en een winterstatus. De zomerstatus wordt aangeduid door het toevoegen van de letter “Z” bij de Nederlandse naam van de soorten in kwestie. De winterstatus wordt aangeduid door het toevoegen van de letter “W” bij de Nederlandse naam van de soorten in kwestie.

Nederlandse naam	wetenschappelijke naam	klasse conform artikel 5 Soortenbesluit	klasse conform IUCN
grote bosmuis	Apodemus flavicollis	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
bosmuis	Apodemus sylvaticus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
woel rat	Arvicola amphibius	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
molmuis	Arvicola scherman	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
mopsvleermuis	Barbastella barbastellus	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
wolf	Canis lupus	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
ree	Capreolus capreolus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
Europese bever	Castor fiber	kwetsbaar	kwetsbaar
edelhert	Cervus elaphus	kwetsbaar	kwetsbaar
Europese hamster	Cricetus cricetus	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
veldspitsmuis	Crocidura leucodon	bedreigd	bedreigd
huisspitsmuis	Crocidura russuia	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
eikelmuis	Eliomys quercinus	bedreigd	bedreigd
laatvlieger	Eptesicus serotinus	kwetsbaar	kwetsbaar
West-Europese egel	Erinaceus europaeus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
wilde kat	Felis silvestris	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
grijze zeehond	Halichoerus grypus	kwetsbaar	kwetsbaar
haas	Lepus europaeus ^b	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
Europese otter	Lutra lutra	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
Euraziatische lynx	Lynx lynx ^c	onvoldoende gekend	onvoldoende data
steenmarter	Martes foina	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
boom marter	Martes martes	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
das	Meles meles	kwetsbaar	kwetsbaar
dwergmuis	Micromys minutus	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
aardmuis	Microtus agrestis	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
veldmuis	Microtus arvalis	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
ondergrondse woelmuis	Microtus subterraneus	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
huismuis	Mus musculus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
hazelmuis	Muscardinus avellanarius	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
hermelijn	Mustela erminea	kwetsbaar	kwetsbaar
wezel	Mustela nivalis	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
bunzing	Mustela putorius	kwetsbaar	kwetsbaar
rosse woelmuis	Myodes glareolus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
Bechsteins vleermuis	Myotis bechsteinii	bedreigd	bedreigd
Brandts vleermuis	Myotis brandtii	onvoldoende gekend	onvoldoende data
meervleermuis	Myotis dasycneme	bedreigd	bedreigd
watervleermuis ^z	Myotis daubentonii	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
watervleermuis ^w	Myotis daubentonii	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
ingekorven vleermuis ^z	Myotis emarginatus	bedreigd	bedreigd
ingekorven vleermuis ^w	Myotis emarginatus	kwetsbaar	kwetsbaar
vale vleermuis	Myotis myotis	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
baardvleermuis ^w	Myotis mystacinus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
baardvleermuis ^z	Myotis mystacinus	onvoldoende gekend	onvoldoende data
franjestaart^w	Myotis nattereri	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
franjestaart^z	Myotis nattereri	onvoldoende gekend	onvoldoende data
waterspitsmuis	Neomys fodiens	bedreigd	bedreigd
bosvleermuis	Nyctalus leisleri	bedreigd	bedreigd
rosse vleermuis	Nyctalus noctula	kwetsbaar	kwetsbaar
konijn	Oryctolagus cuniculus ^b	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
gewone zeehond	Phoca vitulina	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
bruinvis	Phocoena phocoena	kwetsbaar	kwetsbaar
ruige dwergvleermuis	Pipistrellus nathusii	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
gewone dwergvleermuis	Pipistrellus pipistrellus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
kleine dwergvleermuis	Pipistrellus pygmaeus	onvoldoende gekend	onvoldoende data
gewone grootoorvleermuis	Plecotus auritus	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
grijze grootoorvleermuis	Plecotus austriacus	bedreigd	bedreigd
bruine rat	Rattus norvegicus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zwarte rat	Rattus rattus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
grote hoefijzerneus	Rhinolophus ferrumequinum	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
kleine hoefijzerneus	Rhinolophus hipposideros	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
Euraziatische rode eekhoorn	Sciurus vulgaris	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
gewone bosspitsmuis	Sorex araneus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
tweekleurige bosspitsmuis	Sorex coronatus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
dwergspitsmuis	Sorex minutus	kwetsbaar	kwetsbaar
wild zwijn	Sus scrofa	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
Europese mol	Talpa europaea	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
tuimelaar	Tursiops truncatus	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
vos	Vulpes vulpes	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar

Bijlage 2 De Rode Lijst voor de inheemse lieveheersbeestjes in Vlaanderen, vermeld in artikel 1, eerste lid, 2°

Nederlandse naam	wetenschappelijke naam	klasse conform artikel 5 Soortenbesluit	klasse conform IUCN
tweestippelig lieveheersbeestje	Adalia bipunctata	kwetsbaar	kwetsbaar
tienstippelig lieveheersbeestje	Adalia decempunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
oogvleklieveheersbeestje	Anatis ocellata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
negentienpuntlieveheersbeestje	Anisosticta novemdecimpunctata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
bruin lieveheersbeestje	Aphidecta obliterata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
tienvleklieveheersbeestje	Calvia decemguttata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
roomvleklieveheersbeestje	Calvia quatuordecimguttata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
heidelieveheersbeestje	Chilocorus bipustulatus	kwetsbaar	kwetsbaar
wilgenlieveheersbeestje	Chilocorus renipustulatus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
hiërogliefenlieveheersbeestje	Coccinella hieroglyphica	bedreigd	bedreigd
schitterend lieveheersbeestje	Coccinella magnifica	kwetsbaar	kwetsbaar
vijfstippelig lieveheersbeestje	Coccinella quinquepunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zevenstippelig lieveheersbeestje	Coccinella septempunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
elfstippelig lieveheersbeestje	Coccinella undecimpunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
veertienvleklieveheersbeestje	Coccinula quatuordecimpustulata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
onbestippeld lieveheersbeestje	Cynegetis impunctata	bedreigd	bedreigd
zwart lieveheersbeestje	Exochomus nigromaculatus	bedreigd	bedreigd
viervleklieveheersbeestje	Exochomus quadripustulatus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
meeldauwlieveheersbeestje	Halyzia sedecimguttata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
harlekijnlieveheersbeestje	Harmonia quadripunctata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
heggenranklieveheersbeestje	Henosepilachna argus	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
dertienstippelig lieveheersbeestje	Hippodamia tredecimpunctata	kwetsbaar	kwetsbaar
zwervend lieveheersbeestje	Hippodamia undecimnotata	onvoldoende gekend	onvoldoende data
ruigtelieveheersbeestje	Hippodamia variegata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
achttienstippelig lieveheersbeestje	Myrrha octodecimguttata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
gestreept lieveheersbeestje	Myzia oblongoguttata	kwetsbaar	kwetsbaar
vloeivleklieveheersbeestje	Oenopia conglobata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
ongevlekt lieveheersbeestje	Oenopia impustulata	onvoldoende gekend	onvoldoende data
behaard lieveheersbeestje	Platynaspis luteorubra	kwetsbaar	kwetsbaar
veertienstippelig lieveheersbeestje	Propylea quatuordecimpunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
tweeëntwintigstippelig lieveheersbeestje	Psyllobora vigintiduopunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
vierentwintigstippelig lieveheersbeestje	Subcoccinella vigintiquatuorpunctata	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
zestienpuntlieveheersbeestje	Tytthaspis sedecimpunctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
twaalfvleklieveheersbeestje	Vibidia duodecimguttata	onvoldoende gekend	onvoldoende data

Bijlage 3 De Rode Lijst voor de inheemse waterwantsen in Vlaanderen, vermeld in artikel 1, eerste lid, 3°

Nederlandse naam	wetenschappelijke naam	klasse conform artikel 5 Soortenbesluit	klasse conform IUCN
rivierbodemwants	Aphelocheirus aestivalis	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
beekschaatsenrijder	Aquarius najas	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
grote schaatsenrijder	Aquarius paludum	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zandputduikerwants	Arctocorisa germari	kwetsbaar	kwetsbaar
vlekpoot	Callicorixa praeusta	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
kustduikerwants	Corixa affinis	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
venduikerwants	Corixa dentipes	kwetsbaar	kwetsbaar
schaarse duikerwants	Corixa panzeri	kwetsbaar	kwetsbaar
gewone duikerwants	Corixa punctata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
veenzwemmertje	Cymatia bonsdorffii	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
gewoon zwemmertje	Cymatia coleoptrata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
oostelijk zwemmertje	Cymatia rogenhoferi	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zilveren schaatsenrijder	Gerris argentatus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
bosschaatsenrijder	Gerris gibbifer	bedreigd	bedreigd
poelschaatsenrijder	Gerris lacustris	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
rossige schaatsenrijder	Gerris lateralis	bedreigd	bedreigd
buiktandje	Gerris odontogaster	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
bruine schaatsenrijder	Gerris thoracicus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
baardduikerwants	Glaenocorisa propinqua	bedreigd	bedreigd
moslopertje	Hebrus pusillus	bedreigd	bedreigd
veenmoslopertje	Hebrus ruficeps	kwetsbaar	kwetsbaar
venmoerwants	Hesperocorixa castanea	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
vlekmoeraswants	Hesperocorixa linnaei	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zeldzame moerwants	Hesperocorixa moesta	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
donkere moerwants	Hesperocorixa sahlbergi	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
kleine vijverloper	Hydrometra gracilenta	kwetsbaar	kwetsbaar
gewone vijverloper	Hydrometra stagnorum	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
platte waterwants	llyocoris cimicoides	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
bladloper	Mesovelia furcata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
noordelijk dwergduikertje	Micronecta minutissima	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
vijverdwergduikertje	Micronecta scholtzi	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
slank dwerglopertje	Microvelia buenoi	achteruitgaand / zeldzaam	bijna in gevaar
zuidelijk dwerglopertje	Microvelia pygmaea	kwetsbaar	kwetsbaar
gewoon dwerglopertje	Microvelia reticulata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
gevlekte platte waterwants	Naucoris maculatus	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
waterschorpioen	Nepa cinerea	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
gewoon bootsmannetje	Notonecta glauca	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
bleek bootsmannetje	Notonecta lutea	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
gevlekt bootsmannetje	Notonecta maculata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zwart bootsmannetje	Notonecta obliqua	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
noordelijk bootsmannetje	Notonecta reuteri	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
kustbootsmannetje	Notonecta viridis	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
streeppoot	Paracorixa concinna	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
dwergrugzwemmer	Plea minutissima	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
staafwants	Ranatra linearis	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
grote sigaar	Sigara distincta	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
groothandsigaar	Sigara falleni	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
slootsigaar	Sigara fossarum	bedreigd	bedreigd
beeksigaar	Sigara hellensii	met uitsterven bedreigd	ernstig bedreigd
oostelijke sigaar	Sigara iactans	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zwartvoetje	Sigara lateralis	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
tweestreepsigaar	Sigara limitata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
langhandsigaar	Sigara longipalis	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
richelsigaar	Sigara nigrolineata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
vensigaar	Sigara scotti	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
schorresigaar	Sigara selecta	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven
driestreepsigaar	Sigara semistriata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
brakwatersigaar	Sigara stagnalis	kwetsbaar	kwetsbaar
gewone sigaar	Sigara striata	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
gewone beekloper	Velia caprai	momenteel niet bedreigd	momenteel niet in gevaar
zeldzame beekloper	Velia saulii	uitgestorven in Vlaanderen	regionaal uitgestorven

Bijlage 4 De criteria, vermeld in artikel 2

Rode Lijstcategorie
criteria			ernstig bedreigd		bedreigd	kwetsbaar
A. Populatietrend				achteruitgang gemeten over de laatste tien jaar of drie generaties
A1				≥ 90 %	≥ 70 %	≥ 50 %
A2, A3 & A4				≥ 80 %	≥ 50 %	≥ 30 %
A1.	waargenomen, geschatte, afgeleide of vermoedelijke populatieverandering in het verleden, waarbij de oorzaken van de achteruitgang duidelijk omkeerbaar EN begrepen EN gestopt zijn, gebaseerd op een van de volgende subcriteria:
	(a)	directe waarneming, (b) een trendindex, (c) een afname in oppervlakte (Area of Occupancy – AoO), areaalgrootte (Extent of Occurrence – EoO) of kwaliteit van de habitat, (d) actuele of potentiële exploitatie van individuen, (e) negatief effect van geïntroduceerde soorten, hybridisatie, ziektekiemen, vervuilende stoffen, competitie of parasieten
A2.	waargenomen, geschatte, afgeleide of vermoedelijke populatieverandering in het verleden, waarbij de oorzaken van de achteruitgang niet onomkeerbaar zouden kunnen zijn OF onbegrepen OF niet gestopt zouden kunnen zijn, gebaseerd op subcriteria (a)-(e) onder A1
A3.	geprojecteerde of verwachte populatieverandering in de toekomst (maximaal honderd jaar), gebaseerd op subcriteria (b)-(e) onder A1
A4.	waargenomen, geschatte, afgeleide, geprojecteerde of vermoedelijke populatieverandering (maximaal honderd jaar), waarbij de tijdsperiode zowel het verleden als de toekomst bevat, waarbij de oorzaken van de achteruitgang niet onomkeerbaar zouden kunnen zijn OF onbegrepen OF niet gestopt zouden kunnen zijn, gebaseerd op subcriteria (a)-(e) onder A1
B. Verspreidingsgebied in de vorm van B1 of B2
B1.	areaalgrootte (EoO)			< 100 km2	< 5000 km2	< 20.000 km2
B2.	oppervlakte (AoO)			< 10 km2	< 500 km2	< 2000 km2
EN minstens 2 van de volgende:
	(a)	(i)	sterk versnipperd, OF
		(ii)	aantal vindplaatsen	1	≤ 5	≤ 10
	(b)	voortdurende afname in
		(i) areaalgrootte, (ii) oppervlakte, (iii) oppervlakte, areaalgrootte of kwaliteit van de habitat, (iv) aantal vindplaatsen of subpopulaties, (v) aantal zich voortplantende individuen
	(c)	extreme schommelingen in
		(i) areaalgrootte, (ii) oppervlakte, (iii) aantal vindplaatsen of subpopulaties, (iv) aantal zich voortplantende individuen
C. Kleine populaties in combinatie met versnippering, achteruitgang of schommelingen
aantal zich voortplantende individuen				< 250	< 2500	< 10.000
EN C1 of C2:
C1.	Geschatte achteruitgang van minstens			25 % in drie jaar of één generatie	20 % in 5 jaar of 2 generaties (max. 100 jaar)	10 % in tien jaar of drie generaties
C2.	een achteruitgang EN (a) en/of (b):
(a)	(i)	aantal zich voortplantende individuen in elke subpopulatie		< 50	< 250	< 1000
en/of
	(ii)	% individuen in één subpopulatie		90-100 %	95-100 %	100 %
(b)	extreme schommelingen in het aantal zich voortplantende individuen
D. zeer kleine populatiegrootte of zeer beperkte oppervlakte
D1.	aantal zich voortplantende individuen			< 50	< 250	< 1000
						EN/OF
D2.	kleine oppervlakte of aantal populaties met een mogelijke bedreiging in de toekomst waardoor de soort in CR of RE zou kunnen belanden					AoO < 20 km2 of aantal vindplaatsen ≤ 5
E. Kwantitatieve analyse van de kans op uitsterven
				≥ 50 % in tien jaar of drie generaties	≥ 20 % in twintig jaar of vijf generaties (maximaal honderd jaar)	≥ 10 % in honderd jaar